Vandaag ga ik naar Pont-Saint-Esprit, een plaatsje langs de Rhône, maar voor mij niet zomaar een plaatsje. Tot zijn dood in 1991 woonde hier namelijk een oudoom van me. De broer van mijn oma aan mijn vaders kant van de familie, Gerard Koelen. Meer straks over hem, eerst er namelijk nog zien te komen.
Ik stond vandaag weer eens op een veldje, direct tegen een bomenrij. Veel velden hier zijn volkomen aan het zicht onttrokken door de vele bomen die de effecten van de mistral wat in moeten dammen. Mijn tentje staat dus mooi uit zicht, en omdat ik nooit op gewassen ga staan, hoef ik ook niet zo bang te zijn voor een eventueel passerende boer.
Qua uitzicht heeft zo'n veld wel wat. Doet mij altijd wat Romeins aan.
Maar wat is dat? Ik zonder baard? Ja, de baard is er vanmorgen afgegaan. Ik heb de ergste kou namelijk inmiddels achter me, dus tijd om de baard te verwijderen. Maar ja, dat betekend natuurlijk ook dat ik moet laten zien hoe het er met baard uit heeft gezien, dus bij deze.
Ik zie de commentaren wel verschijnen.
Tijdens het inpakken krijg ik ook nog even bezoek van iemand van de corporatie die dit stuk land in gebruik heeft. Hij komt breed lachend aanrijden, dus direct weet ik dat er niets aan de hand is. Na een kort babbeltje gaat hij weer verder en pak ik de boel verder in.
Vandaag dus naar Pont-Saint-Esprit. De route is eerlijk gezegd niet echt bijzonder te noemen. De vallei is eigenlijk niet meer hier, want het is een breed open landschap met vooral boerenbedrijven. Dus ook niets om me af te leiden, tot het moment dat ik Pont-Saint-Esprit bereik.
Bij het bereiken van deze stad gaan de ogen gelijk naar de naamgever van de stad, de brug over de Rhône die dus ook Pont-Saint-Esprit heet. Dit is de oudste nog in gebruik zijnde brug over de Rhône en daarnaast ook nog eens een hele lange met ruim 900 meter lengte.
Op dit punt kan de Rhône overigens flink huishouden. Op dit moment is het een rustige rivier, maar vijftien jaar geleden nog waren hier immense overstromingen, waarbij ook het gebied aan de overkant van Pont-Saint-Esprit volledig blank kwam te staan. De stad aan deze kant is goed beschermt door een hoge muur overigens.
Direct naast de Rhône staat de Saint Saturninkerk verstopt tussen de huizen. Het lijkt wel alsof het een kerk in verval is waarvan het dak al ingestort is, maar in werkelijkheid heeft deze kerk een plat dak. Daar ben ik niet aan gewend, dus op mij komt hij erg vreemd over.
Pont-Saint-Esprit is overigens een bijzonder religieuze plaats. Niet alleen kun je er deze kerk vinden, in de loop van de tijd zijn hier meerdere kloosters gevestigd of gevestigd geweest. En via die kloosters en de brug kom ik weer bij mijn oudoom.
Mijn oudoom was als kunstschilder in Amsterdam gevestigd en was daarbij naar ik heb begrepen onderdeel van de Cobra beweging. Naar verluid was hij goede vrienden met Karel Appel. In 1972 was hij echter klaar met het leven dat hij aan het leiden was en besloot om alles, inclusief zijn gezin, achter zich te laten en naar het zuiden van Frankrijk te trekken.
Uiteindelijk kwam hij daarbij dus aan in Pont-Saint-Esprit, waar hij de eerste nacht door heeft gebracht onder de beroemde brug en daarna via de broeders van een klooster onderdak kreeg. Ik neem aan eerst bij hen en daarna een klein huisje dat eigendom was van het klooster voor hemzelf. Dit alles in ruil voor schilderwerk in het klooster.
Zelf heb ik Gerard Koelen niet vaak in mijn leven bewust meegemaakt. Ik kan me een bezoek herinneren toen ik nog erg jong was, maar vooral herinner ik me het bezoek aan hem in 1991 tijdens een vakantie in de buurt. Naar later bleek was dit bezoek een paar dagen voor zijn dood.
Tijdens dit bezoek zag ik een man die lichamelijk echt op was, maar nog altijd bezig was met schilderen. Overigens maakte hij ook beelden en andere werken. Zijn lijf wilde niet meer, maar zijn geest keek nog met vreugde naar de wereld om hem heen.
Voor mij is Gerard altijd een inspiratie geweest. Hij is mede ook een inspiratie voor de reis die ik nu aan het maken ben. Groot verschil is natuurlijk wel dat hij niet van plan was om terug te keren, terwijl dat voor mij absoluut wel de bedoeling is.
Ik trek naar de gemeentelijke begraafplaats, op zoek naar zijn graf. Iets dat mijn moeder in het verleden al eens heeft geprobeerd, maar zonder succes. De begraafplaats is typisch Frans, met vooral vele kleine mausolea. Bepaald klein is het ook niet, dus dat maakt het zoeken lastig.
Nu zijn de meeste graven hier familiegraven, dus die kan ik overslaan. Maar welke is het wel? Ik kom er niet uit. Gelukkig is de conciërge aanwezig, dus ga ik bij hem op bezoek voor nadere informatie. Een luxe die mijn moeder bij haar pogingen niet had.
In eerste instantie kijkt de man mij niet begrijpend aan, achteraf ontdek ik dat dat komt doordat ze Koelen hier heel anders uitspreken. Zodra ik echter zeg dat het om de Nederlandse schilder gaat weer hij gelijk waar ik moet zijn en op de kaart laat hij zien welk graf het is.
Uiteraard is het een graf waar ik al twee keer langs ben gelopen. Sterker nog, ik ben er beide keren gedeeltelijk overheen gestapt. Ik zou het echter nooit als zijn graf hebben herkend, omdat op de steen enkel heel vaag Gerard te lezen is wanneer je goed kijkt.
Ik moet zeggen dat het voor mij een emotioneel moment is om bij zijn graf te staan, dus ik neem er even de tijd voor.
Na alles in me op te hebben genomen vertrek ik weer. Richting zijn voormalige huisje, waar nu zijn voormalig vriendin in woont, die me van harte uitgenodigd heeft. Ze heeft alleen wel een drukke dag, dus kon zijn dat ik haar pas laat zou zien. Daarom heeft ze de sleutel bij de buren achtergelaten.
Eerst echter nog een vreemd moment. Nadat ik de begraafplaats heb verlaten op weg naar het huisje lijkt het net of de begraafplaats aan het uitbreiden is. In werkelijkheid gaat het hier echter om de verkoper van grafstenen die voorbeeldgraven op zijn terrein heeft liggen. Heel vreemd om te zien als je weet dat aan de andere kant van de weg, achter de muur, de begraafplaats zelf is.
Ik vervolg mijn weg de heuvel op richting het huisje van Gerard, wanneer er opeens een toeterende en knipperende auto op me afkomt. Het blijkt Nadette te zijn, de voormalig vriendin van mijn oudoom, die onderweg is om een schildercursus te geven. Ze begroet me als een lang verloren zoon en stapt daarna de auto weer in.
Eenmaal aangekomen bij zijn huisje is de zonder inmiddels onder gegaan, maar ondanks dat besluit ik om eerst even de omgeving in me op te nemen. Vreemd om na al die jaren weer al die herkenningspunten te zien die diep in mijn geheugen gegrift zijn.
Morgen bij daglicht zal ik wat foto's maken en die dus ook morgen op mijn blog plaatsen, zodat jullie een beeld hebben. Omdat het verhaal van vandaag inmiddels ook al lang genoeg is, besluit ik om mijn avond met Nadette ook pas morgen te beschrijven, samen met de volgende ochtend.
Voor vandaag enkel nog een afsluiter. Een afsluiter die is geïnspireerd door een schilderij en over water gaat, dat leek me wel zo passend.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten